Konut kredisi batağı büyüyor....muş

Herhalde bloga yazdığım ilk yazının, beni bir blog yaratmama neden olan yazı olmasından daha doğal olan bir şey olamaz.

Bugün Hürriyet gazetesindeki "Konut kredisi batağı büyüyor" başlığı görünce yazının Türkiye'deki mortgage (konut kredisi) piyasası ile olduğuna hiç ihtimal vermemiştim. Herhalde Amerika'daki mevcut mortgage krizinden bahsediliyor diye düşünmüştüm ilk önce.

Ama yazıyı açıp okumaya başlayınca yazının Türkiye'deki mortgage piyasasındaki batık(!) ile ilgili olduğunu öğrendim:
"Konut kredisi batağı büyüyor
03.09.2007
Son bir yılda ödenemeyen tüketici kredileri yüzde 135 arttı. Özellikle üç yıldır rekorlar kıran konut kredisinde kredi artış oranı yüzde 30 olurken, ödenemeyen konut kredisi tam yüzde 335 arttı.Bir aydır dünyayı kasıp kavuran global dalganın başlangıç noktası olan ödenemeyen mortgage kredilerinin (ipotekli konut kredisi) Türkiye'deki batık oranı da bir yılda dörde katlandı. Merkez Bankası verilerine göre, bankaların verdiği konut kredisi miktarı yüzde 29.3 artarak 27 milyar YTL'ye tırmandı ancak batıklardaki artış yüzde 335 oldu. Veriler, geçen yıl sadece 26.7 milyon YTL olan ödenemeyen konut kredisi tutarının 4 kattan fazla artarak 116.3 milyon YTL'ye çıktığını gösteriyor. Bir başka anlatımla yüzde 30 artan konut kredisine karşılık kredisini ödeyemeyenlerin oranı 10 kat fazla arttı.
Bu miktar şimdilik verilen konut kredilerin içinde önemli bir tehlike arzetmese de son bir yılda hızla tırmanan batık oranı verilen kredinin binde 12'sinden binde 43'üne çıktı. Ancak batık kredi oranının artış hızının çok yüksek olması sistemi ileride tehlikeye sokacak bir durum arzediyor. Batık kredi oranı ve kredi artışı aynı hızla artarsa batık oranı 3 yılda verilen kredinin yüzde 16'sının geçmiş olacak. Uzmanlar Türkiye'den büyümeyi devam ettirecek önlemlerin alınmaması halinde bankalara 80 milyar YTL borçlanan vatandaşları zor günler beklediğini belirtiyor."

Gazete haberlerinin genelde abartılı anlatımlar da bulunduğunu bildiğim için haberde bahsedilen verileri Merkez Bankası sitesinden indirdim ve farkettim ki yazıda ufak gibi gözüken ama önemli bir hata var. Konut kredilerindeki batık oranı haberde geçtiği gibi binde 43 değil, binde 4.3!

Bunun da ötesinde haberde yazılan 4 kat arttı ibaresi doğru olmakla beraber oranın tarihsel gelişimi bilinmezse bunun çok büyük bir sorun olacağı düşünülebilir. Halbuki asağıdaki grafikte de de görüldüğü üzere bu artış aslında oran olarak oldukça düşük ve daha bir kaç sene öncesi duruma göre hala çok düşük.

Mesela 2000 li yılların sonlarına doğru daha 2001'deki kriz başlamadan ve ekonomi iyiye giderken batık kredi oranı %2 ler civarındaydı. Şu andaki %0.43 açıkça çok daha sağlıklıdır. 2001 kriziyle beraber tasfiye oranı %3.5 lara kadar çıkmış.

Bu kadar düşük değerde olan tasfiye oranını "4 kat arttı" şeklinde yazmak bence yanıltıcıdır. Bunun yerine yalnızca tasfiye edilen kredilerin oranı binde 1.2 den binde 4.3 e çıkmıştır demekle yetinmek gerekir...

Sonuç: Konut kredisindeki batık kredilerde son zamanlarda bir artış vardır ama hala tasfiye edilen konut kredilerinin oranı tarihsel olarak hala en düşük seviyelerindedir.